Kiedy zranisz się lub skaleczysz to właśnie płytki krwi są odpowiedzialne za zatrzymanie krwawienia z rany. Gromadzą się w miejscu zranienia i zwężają naczynia krwionośne. Dalszy ciąg reakcji chemicznych prowadzi do utworzenia skrzepu. Gdy naczynie krwionośne zostanie zregenerowane, a skrzep spełni swoją funkcję, zostaje rozpuszczony. Naczynie znów staje się zdatne do przenoszenia krwi. Tak w skrócie można zdefiniować funkcję płytek krwi. Gdy jest ich za mało proces krzepnięcia krwi nie zachodzi prawidłowo, co zwiększa ryzyko krwotoków. Spośród nich najgroźniejsze są te do ośrodkowego układu nerwowego, gdyż mogą zakończyć się śmiercią.
Trombocyty są wytwarzane w ogromnych ilościach. Na każdy milimetr sześcienny krwi przypada 130000-400000 płytek. Ich żywotność w krwiobiegu wynosi ok. 10 dni.
Chemia spowalnia produkcję płytek. Zbyt mała ilość płytek powoduje, iż chemia nie może być podana. Zwykle minimalny poziom płytek, przy którym bezpiecznie można podać chemioterapię to 100000. Jeśli płytek jest mniej należy również przełożyć planowane zabiegi operacyjne czy wizytę u dentysty (szczególnie jeśli musi być wyrywany ząb).
Gdy poziom płytek spada poniżej 20000 konieczne jest przetoczenie.
W odróżnieniu od erytrocytów i leukocytów, których działanie można "wspomóc" podaniem odpowiednik czynników wzrostowych, nie ma skutecznego leku na wzrost poziomu płytek krwi. Dlatego w tym przypadku najważniejsza jest profilaktyka i działanie objawowe.
Jeśli zauważysz u dziecka większą ilość siniaków lub gdy siniaki łatwo powstają, wybroczyny lub drobnoplamistą czerwoną wysypkę (szczególnie na brzuchu, udach lub klatce piersiowej) lub częste krwotoki z nosa to znak, że dziecko może mieć niski poziom płytek. Zawsze zgłoś takie sytuacje lekarzowi.
Dziecko zwykle jednak ma tak często robioną morfologię iż nagły, nieprzewidziany spadek wyników jest rzadkością. Lekarze są przygotowani na spadek parametrów krwi.
Gdy wyniki są niskie nie podawaj żadnych leków na własną rękę. Niektóre mogą działać przeciwpłytkowo np. kwas acetylosalicylowy. Aby zmniejszyć ryzyko krwawień lekarz może wprowadzić preparat rutyny z witaminą C lub inne, silniej działające leki.
Przy niskim poziomie płytek, dziecko powinno używać miękkiej szczoteczki do zębów i płukać usta płynem antyseptycznym.
Jeśli chodzi o dietę, warto wprowadzić sok z buraków lub zakwas buraczany ale nie spodziewaj się "cudów". Płytki same muszą wzrosnąć. Po zakończeniu chemioterapii wszystkie parametry krwi zwykle wracają do normy, również płytki krwi.
Niski poziom trombocytów może być spowodowany również dietą ubogą w witaminę B 12 i kwas foliowy. Wówczas należy stosować zbilansowaną dietę aby wyniki się poprawiły. Nie dotyczy to jednak osób chorych onkologicznie, leczonych chemioterapią. W tym przypadku wyniki poprawiają się po zakończeniu leczenia.
OSOCZE
W osoczu krążą erytrocyty, leukocyty i trombocyty. Ponadto zawiera ono wiele substancji niezbędnych do funkcjonowania organizmu, który potrzebuje między innymi sodu, potasu, chloru, wapnia czy magnezu w określonych ilościach. Po rozpuszczeniu owe pierwiastki stają się nosicielami ładunków elektrycznych, dzięki którym serce, nerwy i mięśnie zachowują sprawność. Te naładowane pierwiastki nazywa się elektrolitami.
ELEKTROLITY- właściwą gospodarkę elektrolitową, czyli równowagę między naładowanymi pierwiastkami, zapewniają nerki poprzez wybiórczą eliminację lub kumulację elektrolitów. Gdy np. zjadasz coś, co zawiera wiele sodu, potasu lub wapnia, nerki zatrzymują substancje potrzebne, a usuwają zbędne. Chemioterapia może zakłócić właściwą gospodarkę elektrolitową. Wówczas lekarz zleca przyjmowanie elektrolitów doustnie lub dożylnie. Takie sytuacje są bardzo częste wśród dzieci.
BIAŁKA- w osoczu występują także białka. Zalicza się do nich takie cząsteczki jak albumina i globulina, których obecność reguluje przepływ krwi z krwiobiegu do poszczególnych komórek. Niski poziom albuminy zdarza się przy niedożywieniu. Wtedy woda i osocze mogą wyciekać z żył do okolicznych tkanek, powodując obrzęk.
ENZYMY- twoje serce i wątroba zawierają specyficzne enzymy. Nadwyrężenie któregoś z tych narządów sprawia, że charakterystyczny dla niego enzym zostaje wykryty w nadmiarze w osoczu. Powrót ilości enzymów do normy świadczy z kolei o zdrowieniu narządu. Tak właśnie się dzieję, gdy chemia obciąża wątrobę i wzrasta Alat i Aspat. Po zastosowaniu odpowiednich leków i diety oraz odstawieniu chemii próby wątrobowe wracają do normy.
Osocze zawiera także substancje nazywane czynnikami krzepliwości krwi. Te-razem z płytkami- w zależności od potrzeby tworzą skrzepy, po czym ułatwiają ich rozpuszczanie.
Ilości cukru, białka, żelaza i cholesterolu w osoczu dają pewne wyobrażenie o tym, jak dziecko się odżywia i jak przebiega proces trawienia.
Wyniki analizy osocza bywają także wczesnym ostrzeżeniem wielu chorób np. cukrzycy, niedoborze witamin czy żelaza.
Wyniki badania osocza informują o pracy poszczególnych narządów. W czasie chemioterapii należy obserwować nie tylko to, jak skutecznie likwiduje ona komórki nowotworowe, ale i to, jak wpływa na wszystkie zdrowe komórki organizmu.
J.McKay, T. Schacher " Chemioterapia. Poradnik dla pacjenta i jego rodziny".
www.nowotwor.eu
Bardzo ciekawie i szczegółowo tutaj jest opisany wpis dotyczący płytek i osocza. Kiedyś to nie bardzo wiedziałam co to osocze. A jak wiadomo głównym składnikiem osocza jest woda, w której rozpuszczone są składniki organiczne: białka, aminokwasy, cukry i wiele innych składników.
OdpowiedzUsuń