DIETA PRZY USUNIĘTEJ NERCE- RAK NERKI

 Choć nie ma potrzeby stosowania specjalnej diety przy raku nerki, nie mniej jednak jest kilka zasad dotyczących żywienia, które powinny być wprowadzone.
Pewne produkty powinny być ograniczone, inne dodane. Pamiętajmy jednak, że dziecko to bardzo wymagający pacjent. Posiłki dla niego powinny być przede wszystkim atrakcyjne wizualnie i oczywiście trafiać w jego gust smakowy. To nie lada wyzwanie dla dietetyków stworzyć taki jadłospis aby było smacznie, zdrowo, kolorowo :) Jednak nie jest to niemożliwe.

Przy tym rodzaju raka, zaatakowana nerka zwykle jest usuwana. Sama chemioterapia czy radioterapia zwykle jest mało skuteczna.
Po operacji pacjent zostaje z jedną nerką, z którą może normalnie funkcjonować. Musi jedynie pamiętać o kilku zasadach.

Przede wszystkim należy zwiększyć ilość wypijanych płynów. Dziecko w wieku 7-12 lat powinno wypijać ok.1,5 l płynów dziennie. Powinna to być woda, herbatki owocowe. Staramy się wyeliminować a przynajmniej ograniczyć słodkie napoje, napoje gazowane. Do bilansu płynów wliczamy również zupy i koktajle. Lekarz lub dietetyk ustala indywidualne zapotrzebowanie na płyny.

Zdarza się, że po usunięciu jednej nerki pojawia się niewydolność drugiej. Wówczas płyny ograniczamy a dieta to bardzo ważny element w powrocie do zdrowia. W takiej sytuacji należy ograniczyć białko, które obciąża nerki. Ograniczyć, ale nie wyeliminować. Białko to bardzo ważny składnik pokarmowy dla organizmu i musi być w codziennej diecie. W jadłospisie uwzględniamy chude mięso- najlepiej drób, ryby, chude sery i jogurty, jajka- najlepiej białko. Żółtka ograniczamy, gdyż zawiera fosfor, który również należy kontrolować.
(Pacjent ma często kontrolowany poziom kreatyniny i mocznika).

Należy ograniczyć wędliny (szczególnie te, które zawierają fosforany), tłuste mięsa, tłuste żółte sery, sery pleśniowe.
Staramy się ograniczać, a najlepiej wyeliminować potrawy smażone, wędzone, ostre, bardzo kwaśne, ciężkostrawne.

Po operacji najlepiej wprowadzić dietę lekkostrawną. Posiłki podawać częściej, ale w małych porcjach. Ograniczyć sól a zamiast niej używać łagodnych ziół jak koperek, natka pietruszki, oregano, bazylia.

Pieczywo najlepiej podawać pszenne, czerstwe. Unikać świeżego, ciepłego pieczywa np. drożdżówki wprost z piekarnika czy świeżych bułeczek.

Owoce i warzywa najlepiej podawać w formie musów lub soków. Dobrze sprawdzą się warzywa gotowane na parze lub duszone w niewielkiej ilości wody. Po przyrządzeniu najlepiej je skropić olejem rzepakowym, lnianym lub oliwą z oliwek. Dla dziecka dobrym rozwiązaniem są zupy kremy- szczególnie dla niejadków, które nie lubią warzyw.

Jak wspomniałam w diecie ograniczamy sód (sól ) oraz fosfor.
Najlepiej nie stosować kostek rosołowych, unikać serków topionych, produktów z glutaminianem sodu, konserw, produktów wędzonych ale również nasion roślin strączkowych czy czekolady :(

Produkty zalecane, zalecane w umiarkowanych ilościach oraz przeciwwskazane w diecie lekkostrawnej niskobiałkowej

Produkty i potrawy	Zalecane	Zalecane w umiarkowanych ilościach	Przeciwwskazane
Napoje	woda	Herbata z cytryną, herbata z mlekiem, kawa zbożowa z mlekiem, mleko, napoje owocowo – warzywne, soki owocowo – warzywne, koktajle ( w dozwolonej ilości płynów )	Kakao, płynna czekolada,  napoje gazowane zawierające fosfor
Pieczywo	Pszenne, niskobiałkowe, niskosodowe		Zwykłe pieczywo solone
Dodatki do pieczywa	Masło, dżem, marmolada, miód	Ser twarogowy, mięso gotowane, pasty serowo – warzywne, serowo – rybne, mięsno - jarzynowe	Wędliny, konserwy, ryby wędzone, śledzie marynowane, sery dojrzewające
Zupy i sosy gorące	Sosy łagodne, zaprawiane masłem, zagęszczane skrobią pszenną lub ziemniaczaną: koperkowy, potrawkowy, cytrynowy	Krupnik, jarzynowe z dozwolonych warzyw, ziemniaczana, przetarte owocowe, zaprawiane skrobią pszenną lub ziemniaczaną z dodatkiem świeżego masła	na wywarach mięsnych, kostnych, grzybowych, rosoły, buliony, kapuśniak, ogórkowa, z nasion strączkowych, zaprawiane mąką, zasmażkami; sosy ostre na wywarach mięsnych, kostnych, grzybowych, zasmażane
Dodatki do zup	Grzanki z pieczywa niskobiałkowego, ziemniaki, makarony z mąki niskobiałkowej	Kasze, ryż	Dodatki z jajami, jaja na twardo, nasiona roślin strączkowych, , groszek ptysiowy
Mięso, drób, ryby		cielęcina, wołowina, królik, kurczak, indyk, ryby ( szczególnie ryby morskie: łosoś, makrela, tuńczyk, halibut ),	Wszystkie w większych ilościach, tłuste gat.: wieprzowina, baranina, gęsi, kaczki; Potrawy marynowane, wędzone
Potrawy mięsne i półmięsne	Budynie z mięsa gotowanego, kasz, warzyw, risotto z mięsem i warzywami, ryż z jabłkami, ryż z warzywami, kluski śląskie, kopytka, knedle z owocami – z dodatkiem mąki niskobiałkowej	Zapiekanki z kasz, warzyw i mięsa, kluski ziemniaczano – serowe z mąki niskobiałkowej	Bigos, fasolka po bretońsku, pierogi z serem, pierogi z mięsem,
Warzywa		marchew, dynia, buraki, kabaczek, szparagi, pietruszka, seler, szpinak, sałata zielona, pomidor cykoria, fasolka szparagowa, groszek zielony, kalafior, brokuły; gotowane, rozdrobnione, w formie puree, z masłem	Kiszonki, konserwowane octem, warzywa solone, nasiona roślin strączkowych, ogórki kiszone, konserwowe, czosnek, cebula, brukiew, rzepa, kalarepa, zasmażane, surowe
Ziemniaki	Gotowane, w postaci puree,		Smażone: frytki, placki ziemniaczane
Owoce		Jagodowe, cytrusowe, jabłka, morele, brzoskwinie, winogrona, wiśnie, melon, kiwi, śliwki,	Owoce niedojrzałe, suszone, gruszki, daktyle, czereśnie, owoce marynowane
Desery	Kisiele z dozwolonych owoców, galaretki, ciasta ze skrobi pszennej i ziemniaczanej	Kompoty, budyń mleczny ze skrobią ziemniaczaną lub pszenną, (płynne desery wlicza się do ogólnej ilości płynów)	Tłuste kremy, desery z przeciwwskazanych owoców, z czekoladą, z orzechami, ciasta
Przyprawy	Sok z cytryny, kwasek cytrynowy, cukier, pietruszka, zielony koperek, majeranek, rzeżucha, kminek, melisa, wanilia,	Ocet winny, sól, pieprz ziołowy, papryka słodka, estragon, bazylia, tymianek, jarzynka, vegeta,	Ocet, pieprz, musztarda, papryka ostra, chrzan, maggi, kostki bulionowe, ziele angielskie, liść laurowy

Przedstawiłam ogólne zalecenia, należy jednak pamiętać, że każde dziecko traktujemy indywidualnie i dietę dostosowujemy do konkretnej osoby i konkretnego problemu. Inna będzie dieta po usunięciu nerki, inna w niewydolności a jeszcze inna przy leczeniu cytostatykami. Zawsze o szczegóły pytaj lekarza lub dietetyka.


źródło:

Ciborowska H., Rudnicka A. : Dietetyka. Wyd. PZWL, Warszawa 2000