EDUKACJA ŻYWIENIOWA I ZDROWOTNA II

Ten post to kontynuacja OSTATNIEGO posta. Co możemy zrobić, aby nie zachorować? Na co mamy wpływ? Dziś właśnie kilka słów na ten temat.

Po pierwsze- utrzymuj prawidłową masę ciała przez całe życie, wystrzegaj się nadwagi i otyłości. Mało kto zdaje sobie sprawę, że zbyt duża masa ciała jest drugim- po paleniu tytoniu- groźnym czynnikiem rozwoju choroby nowotworowej. Problem niekontrolowanego przyrostu masy ciała odgrywa coraz większą rolę- szacuje się, że otyłość dotyczy już blisko 20% Polaków. Otyłość jest stanem chorobowym charakteryzującym się nagromadzeniem tkanki tłuszczowej, prowadzącym do upośledzenia funkcjonowania organizmu człowieka i zwiększania ryzyka chorobowości i śmiertelności z powodu chorób układu krążenia i nowotworów złośliwych.

Istnieje wiele mechanizmów, poprzez które nadmierna masa ciała potęguje ryzyko powstania nowotworu. Komórki tłuszczowe u osoby otyłej uwalniają dużą

ilość hormonów (np. estrogen, hormon wzrostu), które pobudzają wzrost komórek nowotworowych.

Nadmiar tłuszczu zgromadzony wewnątrz jamy brzusznej powoduje także przewlekły stan zapalny prowadzący do rozwoju nowotworu.

Nadmierna masa ciała zwiększa ryzyko wystąpienia aż 11 nowotworów złośliwych:
- przełyku
- żołądka
- trzustki
- jelita grubego
- pęcherzyka żółciowego
- piersi
- nerki
- wątroby
- jajnika
- macicy
- prostaty

Właściwa masa ciała jest uzależniona od wzrostu, dlatego często przedstawia się ją za pomocą wskaźnika masy ciała (BMI – Body Mass Index)

Jego wartość obliczamy, dzieląc masę ciała podaną w kilogramach przez wzrost (wysokość ciała) w metrach podniesiony do kwadratu, np.:

BMI = 55 kg : (1,65 m)2 = 20,2 kg/m2

 

Otrzymany w ten sposób wynik należy interpretować w oparciu o klasyfikację BMI opracowaną przez Światową Organizację Zdrowia.

  Konieczna jest regularna kontrola obwodu talii, nawet gdy BMI jest prawidłowy. Pomiar wykonuje się w połowie odległości między dolnym brzegiem

najniższego żebra a grzebieniem talerza biodrowego lub na poziomie pępka.

Nawet niewielka redukcja masy ciała u osób z nadwagą i otyłością przynosi korzyści zdrowotne. Trwała zmiana nawyków żywieniowych na prozdrowotne

pozwala nie tylko obniżyć masę ciała do wartości prawidłowej, lecz także uniknąć efektu jo-jo (powtórnego wzrostu masy ciała).

Prawidłowy obwód talii dla kobiet wynosi <80 cm, dla mężczyzn natomiast <94 cm.

Powstanie nowotworu jest wynikiem mutacji wrodzonych lub nabytych, wywołanych przez czynniki szkodliwe tzw. karcynogeny lub też jest dziełem przypadku. Ryzyko zachorowania na raka jest modyfikowane przez styl życia i środowisko. Badania jednoznacznie wskazują, że elementy codziennego życia- palenie papierosów, alkohol, otyłość, brak ruchu, nadwaga lub otyłość, zła dieta- są o wiele bardziej szkodliwe dla zdrowia i znacznie bardziej zwiększają ryzyko rozwoju raka niż zanieczyszczone środowisko czy chemikalia. Najlepszą formą profilaktyki przeciwnowotworowej jest zmiana stylu życia.

SPOŻYWAJ:

- pełnoziarniste produkty zbożowe

- warzywa i owoce

- produkty mleczne o niskiej zawartości tłuszczu

- nasiona roślin strączkowych

- ryby, chude mięsa, jaja

- potrawy gotowane, duszone, pieczone
 

UNIKAJ:

- cukier, słodycze, ciasto

- słone przekąski

- fast food

- tłuste mięso i wędliny

- pełnotłuste produkty mleczne

- potrawy smażone w głębokim tłuszczu

 

Oprócz przestrzegania zasad zdrowego odżywiania bądź aktywny fizycznie.
Regularny wysiłek fizyczny zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów (zwłaszcza piersi, jelita grubego i macicy). Efekt jest tym wyraźniejszy, im większy jest stopień aktywności fizycznej. Przynosi także wiele innych korzyści zdrowotnych, związanych z profilaktyką nowotworową:
sprzyja utrzymaniu prawidłowej masy ciała,
pozytywnie oddziałuje na układ odpornościowy,
zmniejsza ryzyko występowania innych chorób przewlekłych (cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia tętniczego, osteoporozy, depresji).

źródło- Instytut żywności i żywienia, zwrotnikraka.pl