W ostatnim poście z tej serii pisałam o krwinkach czerwonych, przeczytaj tutaj. Dziś chciałabym napisać kilka słów o krwinkach białych, czyli leukocytach.
To dzięki nim organizm może się bronić przed infekcjami. Krwinki te podobnie jak krwinki czerwone są wytwarzane przez szpik kostny.
Szpik wytwarza pięć rodzajów leukocytów. Trzy rodzaje, czyli krwinki białe obojętnochłonne, granulocyty eozynochłonne i leukocyty zasadochłonne mają kształt ziarnisty, toteż nazywane są zbiorczo granulocytami. Pozostałe rodzaje to limfocyty i monocyty.
KRWINKI BIAŁE OBOJĘTNOCHŁONNE- jest ich najwięcej w krwi. Stanowią 62% ogółu leukocytów i jako pierwsze zbierają się w miejscu infekcji. Odpowiadają za tropienie i neutralizowanie wszelkich bakterii. Nadwyrężone przez walkę z bakteriami krwinki pękają, a ich zawartość przyciąga więcej podobnych krwinek i zarazem zwiększa ukrwienie danej okolicy. Wzmożony przepływ krwi może sprawić, że miejsce infekcji wyda się bardziej zaczerwienione i cieplejsze.
GRANULOCYTY EOZYNOCHŁONNE- te białe krwinki szczególnie potrzebne są alergikom. Mają bowiem za zadanie odtruwać obce białka, zanim te zaszkodzą organizmowi. Granulocyty eozynochłonne zawierają ponadto toksyczne ziarenka zabójcze dla komórek inwazyjnych i przydatne do oczyszczania punktów zapalnych.
LEUKOCYTY ZASADOCHŁONNE- stanowią najmniej liczny rodzaj białych krwinek. Produkują histaminę, która zwiększa ukrwienie i przyciąga więcej białych krwinek do obszaru zainfekowanego. Dzięki tym leukocytom wszelkie białe krwinki łatwiej docierają w te okolicę. Poza tym wytwarzają one heparynę przydatna do rozpuszczania starych skrzepów.
LIMFOCYTY- nie tylko zwalczają infekcje, ale także zapewniają organizmowi odporność na pewne choroby. Przykładowo wirus odry ma swój antygen- czyli substancję, którą organizm rozpoznaje jako obcą. Limfocyty reagują na nią, wytwarzają przeciwciała, czyli białka zabójcze dla konkretnych antygenów. Istnieje wiele rodzajów antygenów, limfocyty zaś wytwarzają szereg różnych przeciwciał. Przeciwciała zwalczają obca substancję i ją zapamiętują, aby ją wyeliminować, jeśli znów pojawi się w organizmie.
Limfocyty mogą być produktami szpiku kostnego albo innych narządów: węzłów chłonnych, śledziony, migdałków, grasicy. Krążą między krwiobiegiem a układem limfatycznym. Znaczna część limfocytów wytwarza przeciwciała, inne pełnią funkcję regulatorów odporności organizmu, zwiększając albo zmniejszając- zależnie od skuteczności zwalczania infekcji.
MONOCYTY- ten rodzaj białych krwinek stanowi drugą linię obrony organizmu, nie reagują tak szybko jak krwinki białe obojętnochłonne. Zadanie monocytów polega na penetracji obszaru zainfekowanego w celu usunięcia komórek nadwyrężonych i obumierających, a także produktów metabolizmu komórkowego. Składnikami monocytów są specjalne enzymy, bardzo skuteczne w zabijaniu wszelkich bakterii. Monocyty, wytwory szpiku kostnego, krążą początkowo razem z krwią. Następnie, opuściwszy krwiobieg, przenoszą się do tkanek i znajdują sobie miejsce w węzłach chłonnych, płucach, wątrobie i śledzionie.
Wszystkie pięć rodzajów leukocytów wspólnie walczą z infekcjami. Do typowych objawów zakażeń należą: obrzęk, zaczerwienienie, gorączka. Jeśli więc wystąpi stan podgorączkowy, nie faszeruj się od razu lekami. Wyższa temperatura świadczy o tym, że układ odpornościowy pracuje, zwalczając bakterie i inne obce organizmy.
LEUKOCYTY A CHEMIOTERAPIA
No właśnie, jak silne leczenie wpływa na leukocyty?
Krwinki białe w odróżnieniu od czerwonych żyją krótko, 3-4 dni, przy czym szpik kostny stale wytwarza nowe leukocyty w miejsce martwych. Właśnie proces produkcji białych krwinek, jest najbardziej podatny na negatywne oddziaływanie chemioterapii. Często podczas leczenia leukocyty spadają do bardzo niskiego poziomu.
W tym okresie organizm malucha jest szczególnie narażony na infekcje. Ewentualna infekcja spotkałaby się ze słabszą reakcją układu odpornościowego ze względu na małą liczbę leukocytów. Taki stan rzeczy jest normalny, dlatego podczas podawania cytostatyków dziecko często ma zlecaną morfologię. Lekarz podejmuje decyzję czy można podać kolejny cykl chemii. Gdy liczba białych krwinek jest bardzo niska mówimy o neutropenii.
Neutropenia to stan, w którym dochodzi do obniżenia poziomu neutrocytów (zwanych też neutrofilami lub granulocytami obojętnochłonnymi). Stanowią one jeden z pięciu podstawowych typów krwinek białych (o których pisałam powyżej) i odgrywają bardzo istotną rolę w zapobieganiu infekcji (odpowiadają za zwalczanie bakterii oraz grzybów).
Prawidłowy poziom neutrocytów we krwi obwodowej to od 1600 do 7000 komórek w mm3 (inaczej 1,6-7,0 G/l).
Obniżenie poziomu neutrocytów poniżej 1000/mm3 (w zakresie 1,0-0,5 G/l) w istotny sposób zwiększa ryzyko infekcji. Dlatego należy profilaktycznie przyjmować antybiotyk o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego i lek przeciwgrzybiczy.
Poziom neutrocytów poniżej 500 w mm3 (0,1-0,5 G/l) powoduje znaczne zwiększenie ryzyka infekcji. Jeśli mały pacjent ma takie wynik morfologii, to oprócz wymienionej wyżej profilaktyki przeciwbakteryjnej i przeciwgrzybiczej wymaga bezwzględnej izolacji. Lekarz może zadecydować o podaniu czynników wzrostowych, które przyspieszają odnowę krwinek białych (zwykle lekarz zaleca podanie neupogenu).
JAK RADZIĆ SOBIE W OKRESIE NIEDOBORU LEUKOCYTÓW
- przede wszystkim dziecko musi unikać osób przeziębionych, przechodzących grypę czy nawet lekką infekcję
- gdy jesteście na przepustce unikajcie skupisk ludzkich. Spacer po galerii handlowej jest absolutnie nie wskazany !!!
- dbaj, by skóra dziecka była sucha- wilgoć sprzyja namnażaniu się bakterii
- maluch często powinien myć ręce, szczególnie po skorzystaniu z toalety, przed posiłkiem
- dbaj o czystość zębów, dziąseł - resztki jedzenia sprzyjają namnażaniu bakterii
- podawaj dużo płynów, częste oddawanie moczu może uchronić przed infekcjami pęcherza
- starannie dezynfekuj nawet małe zadrapanie
- wszelkie objawy przeziębienia konsultuj z lekarzem. Prawdopodobnie dziecko dostanie antybiotyk, aby ułatwić organizmowi zwalczenie infekcji
- konsultuj z lekarzem prowadzącym wszelkie wizyty u specjalistów np dentysty. Wszelkie leczenie inwazyjne należy podejmować dopiero wówczas, gdy dziecko odzyska prawidłową odporność
- zawsze podawaj posiłki na czystych, najlepiej wyparzonych naczyniach
- nie podawaj dziecku produktów i potraw zawierających żywe kultury bakterii. nawet te zawierające "przyjazne" szczepy, dla małego pacjenta z osłabiona odpornością mogą wywołać stan chorobowy np. biegunkę
- zwracaj baczną uwagę na terminy przydatności do spożycia i właściwe przechowywanie żywności
- pamiętaj- najbezpieczniejsze są potrawy przygotowywane tuż przed spożyciem lub weki (szczególnie domowe)
Pamiętaj, że taki stan jest normalny podczas leczenia. Po zakończeniu chemioterapii mechanizmy obronne organizmu prędzej czy później zaczną funkcjonować normalnie. Dzieci zwykle bardzo szybko wracają "do formy". Wierzę, że w twoim przypadku również tak będzie.
www.nowotwor.eu
Chemioterapia- Poradnik dla pacjenta i jego rodziny. J.McKay, T.Schacher
To dzięki nim organizm może się bronić przed infekcjami. Krwinki te podobnie jak krwinki czerwone są wytwarzane przez szpik kostny.
Szpik wytwarza pięć rodzajów leukocytów. Trzy rodzaje, czyli krwinki białe obojętnochłonne, granulocyty eozynochłonne i leukocyty zasadochłonne mają kształt ziarnisty, toteż nazywane są zbiorczo granulocytami. Pozostałe rodzaje to limfocyty i monocyty.
GRANULOCYTY EOZYNOCHŁONNE- te białe krwinki szczególnie potrzebne są alergikom. Mają bowiem za zadanie odtruwać obce białka, zanim te zaszkodzą organizmowi. Granulocyty eozynochłonne zawierają ponadto toksyczne ziarenka zabójcze dla komórek inwazyjnych i przydatne do oczyszczania punktów zapalnych.
LEUKOCYTY ZASADOCHŁONNE- stanowią najmniej liczny rodzaj białych krwinek. Produkują histaminę, która zwiększa ukrwienie i przyciąga więcej białych krwinek do obszaru zainfekowanego. Dzięki tym leukocytom wszelkie białe krwinki łatwiej docierają w te okolicę. Poza tym wytwarzają one heparynę przydatna do rozpuszczania starych skrzepów.
LIMFOCYTY- nie tylko zwalczają infekcje, ale także zapewniają organizmowi odporność na pewne choroby. Przykładowo wirus odry ma swój antygen- czyli substancję, którą organizm rozpoznaje jako obcą. Limfocyty reagują na nią, wytwarzają przeciwciała, czyli białka zabójcze dla konkretnych antygenów. Istnieje wiele rodzajów antygenów, limfocyty zaś wytwarzają szereg różnych przeciwciał. Przeciwciała zwalczają obca substancję i ją zapamiętują, aby ją wyeliminować, jeśli znów pojawi się w organizmie.
Limfocyty mogą być produktami szpiku kostnego albo innych narządów: węzłów chłonnych, śledziony, migdałków, grasicy. Krążą między krwiobiegiem a układem limfatycznym. Znaczna część limfocytów wytwarza przeciwciała, inne pełnią funkcję regulatorów odporności organizmu, zwiększając albo zmniejszając- zależnie od skuteczności zwalczania infekcji.
Wszystkie pięć rodzajów leukocytów wspólnie walczą z infekcjami. Do typowych objawów zakażeń należą: obrzęk, zaczerwienienie, gorączka. Jeśli więc wystąpi stan podgorączkowy, nie faszeruj się od razu lekami. Wyższa temperatura świadczy o tym, że układ odpornościowy pracuje, zwalczając bakterie i inne obce organizmy.
LEUKOCYTY A CHEMIOTERAPIA No właśnie, jak silne leczenie wpływa na leukocyty?
Krwinki białe w odróżnieniu od czerwonych żyją krótko, 3-4 dni, przy czym szpik kostny stale wytwarza nowe leukocyty w miejsce martwych. Właśnie proces produkcji białych krwinek, jest najbardziej podatny na negatywne oddziaływanie chemioterapii. Często podczas leczenia leukocyty spadają do bardzo niskiego poziomu.
W tym okresie organizm malucha jest szczególnie narażony na infekcje. Ewentualna infekcja spotkałaby się ze słabszą reakcją układu odpornościowego ze względu na małą liczbę leukocytów. Taki stan rzeczy jest normalny, dlatego podczas podawania cytostatyków dziecko często ma zlecaną morfologię. Lekarz podejmuje decyzję czy można podać kolejny cykl chemii. Gdy liczba białych krwinek jest bardzo niska mówimy o neutropenii.
Prawidłowy poziom neutrocytów we krwi obwodowej to od 1600 do 7000 komórek w mm3 (inaczej 1,6-7,0 G/l).
Obniżenie poziomu neutrocytów poniżej 1000/mm3 (w zakresie 1,0-0,5 G/l) w istotny sposób zwiększa ryzyko infekcji. Dlatego należy profilaktycznie przyjmować antybiotyk o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego i lek przeciwgrzybiczy.
Poziom neutrocytów poniżej 500 w mm3 (0,1-0,5 G/l) powoduje znaczne zwiększenie ryzyka infekcji. Jeśli mały pacjent ma takie wynik morfologii, to oprócz wymienionej wyżej profilaktyki przeciwbakteryjnej i przeciwgrzybiczej wymaga bezwzględnej izolacji. Lekarz może zadecydować o podaniu czynników wzrostowych, które przyspieszają odnowę krwinek białych (zwykle lekarz zaleca podanie neupogenu).
JAK RADZIĆ SOBIE W OKRESIE NIEDOBORU LEUKOCYTÓW
- przede wszystkim dziecko musi unikać osób przeziębionych, przechodzących grypę czy nawet lekką infekcję
- gdy jesteście na przepustce unikajcie skupisk ludzkich. Spacer po galerii handlowej jest absolutnie nie wskazany !!!
- dbaj, by skóra dziecka była sucha- wilgoć sprzyja namnażaniu się bakterii
- maluch często powinien myć ręce, szczególnie po skorzystaniu z toalety, przed posiłkiem
- dbaj o czystość zębów, dziąseł - resztki jedzenia sprzyjają namnażaniu bakterii
- podawaj dużo płynów, częste oddawanie moczu może uchronić przed infekcjami pęcherza
- starannie dezynfekuj nawet małe zadrapanie
- wszelkie objawy przeziębienia konsultuj z lekarzem. Prawdopodobnie dziecko dostanie antybiotyk, aby ułatwić organizmowi zwalczenie infekcji
- konsultuj z lekarzem prowadzącym wszelkie wizyty u specjalistów np dentysty. Wszelkie leczenie inwazyjne należy podejmować dopiero wówczas, gdy dziecko odzyska prawidłową odporność
- zawsze podawaj posiłki na czystych, najlepiej wyparzonych naczyniach
- nie podawaj dziecku produktów i potraw zawierających żywe kultury bakterii. nawet te zawierające "przyjazne" szczepy, dla małego pacjenta z osłabiona odpornością mogą wywołać stan chorobowy np. biegunkę
- zwracaj baczną uwagę na terminy przydatności do spożycia i właściwe przechowywanie żywności
- pamiętaj- najbezpieczniejsze są potrawy przygotowywane tuż przed spożyciem lub weki (szczególnie domowe)
Pamiętaj, że taki stan jest normalny podczas leczenia. Po zakończeniu chemioterapii mechanizmy obronne organizmu prędzej czy później zaczną funkcjonować normalnie. Dzieci zwykle bardzo szybko wracają "do formy". Wierzę, że w twoim przypadku również tak będzie.
www.nowotwor.eu
Chemioterapia- Poradnik dla pacjenta i jego rodziny. J.McKay, T.Schacher
Komentarze
Prześlij komentarz