CO TO SĄ POLIFENOLE?

Często piszę o polifenolach występujących w warzywach i owocach. Co to takiego właściwie jest i dlaczego jest tak ważne dla naszego organizmu. Dziś krótki wpis na ten temat. Warto przeczytać. Polecam.

Polifenole - co to jest?

Polifenole są to organiczne związki chemiczne z grupy fenoli występujące naturalnie w roślinach. Wiele z nich wykazuje silne działanie przeciwutleniające i zmniejsza szansę wystąpienia chorób układu krwionośnego i raka. Niektóre roślinne polifenole są także fitoaleksynami, czyli związkami wytwarzanymi przez rośliny w odpowiedzi na trudne czy patogenne warunki środowiska. Stanowią one część naturalnego mechanizmu obronnego u roślin, hamując rozwój atakujących je owadów, grzybów (np. resweratrol) lub wirusów.

Dobrymi źródłami polifenoli są: piwo, wino, winogrona, jagody, oliwa z oliwek, herbata, orzechy, kakao, yerba mate oraz niektóre inne warzywa i owoce. Największe stężenie polifenoli występuje zwykle w skórce owoców.

Szczególnie dużo związków polifenolowych zawartych jest w winogronach i w winie, zwłaszcza czerwonym. W procesie produkcji wina białego bardzo rzadko biorą udział skórki i pestki winogron (główne źródło polifenoli), stąd znaczenie białego wina, jako źródła polifenoli, jest zdecydowanie mniejsze. Także sok ze świeżych winogron czy same owoce mają mniejsze stężenie polifenoli, albowiem w procesie fermentacji alkohol wypłukuje te substancje z łupin i nasion, sam będąc przy tym świetnym rozpuszczalnikem dla polifenoli.

Główne związki polifenolowe znajdujące się w winogronach (winie) obecne są w taninach i antocyjanach; do dzisiaj rozpoznano ich w czerwonym winie około stu, kilkanaście opisano, w kontekście wina, w miarę szczegółowo, a w kilku przypadkach przeanalizowano mechanizm ich korzystnego wpływu na zdrowie. Badania koncentrują się zwłaszcza na: kwercetynie, resweratrolu, katechinie, epigallokatechinie i piceatannolu.

Powszechnie uznawane są lecznicze i profilaktyczne walory polifenoli: mają one działanie przeciwutleniające, bakteriobójcze i antygrzybiczne, przeciwzapalne i antyalergiczne, przeciwnowotworowe. Zastosowane w kosmetykach polifenole mają udowodnione badaniami pozytywne oddziaływanie na skórę:

1. Aktywują podział komórek skóry, prowadzący do pogrubienia skóry.

2. Działanie przeciwzmarszczkowe oraz zmniejszenie ilości i głębokości już istniejących zmarszczek, także zmarszczek mimicznych twarzy, w tym tzw. kurzych łapek, czyli zmarszczek wokół oczu.

3. Poprawiają stopień nawilżenia skóry.

4. Wpływają na produkcję białek podporowych skóry - kolagenu i elastyny oraz chronią je przed niszczeniem, dzięki czemu poprawie ulega elastyczność i jędrność skóry.

5. Wykazują działanie przeciwzapalne, łagodzące, poprawiające proces gojenia i regeneracji.

6. Mają silne działanie antyoksydacyjne, zwalczając wolne rodniki, które są podstawową przyczyną przedwczesnego starzenia się skóry.

7. Zwiększają naturalne zdolności ochronne skóry w stosunku do promieniowania UVB, a także wspomagają procesy naprawcze skóry, która uległa już uszkodzeniu na skutek nadmiernej dawki promieniowania słonecznego.

8. Wpływają korzystnie na mikronaczynia krwionośne, poprawiając cyrkulację krwi i zmniejszając zaczerwienienia i obrzęki.

9. Mają działanie rozjaśniające przebarwienia i poprawiają koloryt skóry.

grapebeauty.pl

Polifenole roślinne zapobiegają powstawaniu wrzodów żołądka i dwunastnicy, spowodowanych stresem, przyjmowaniem leków czy piciem alkoholu, dlatego też żywieniowcy zalecają systematyczne spożywanie kilku porcji owoców każdego dnia.

Ponadto zapobiegają zakrzepom i miażdżycy naczyń krwionośnych. Tworzą wiązania z kolagenem i zapobiegają powstawaniu histaminy, chroniąc w ten sposób ściany naczyń krwionośnych. Skład frakcji fenolowej owoców zależy od gatunku, odmiany, warunków klimatycznych i agrotechnicznych. Szczególną uwagę zwraca się na pojemność antyoksydacyjną związków polifenolowych. Właściwości przeciwutleniające były w ostatnich latach przedmiotem wielu badań, co doprowadziło do upowszechnienia wiedzy na temat ich prozdrowotnego działania. Korzystnym skutkiem tego zjawiska jest wzrost spożycia owoców. Badania pozwoliły zidentyfikować polifenole, które mają duży wpływ na zdrowie i powinny być wykorzystywane w profilaktyce żywieniowej. Wyniki badań wskazują również na wiele innych korzyści wynikających ze spożywania owoców bogatych w polifenole. Zalicza się do nich m.in. udział tych związków w przeciwdziałaniu reakcjom alergennym oraz obniżaniu poziomu cholesterolu.

Flawonoidy

Flawonoidy to związki, które wzbudziły ogromne zainteresowanie dzięki dietetycznej anomalii zwanej "paradoksem francuskim". Okazuje się, że ryzyko wystąpienia chorób serca jest mniejsze wśród społeczeństw śródziemnomorskich niż w społeczeństwach tzw. zachodnich, w których spożywa się mniej tłuszczów. Jedną z przyczyn tego zjawiska jest spożywanie przez ludność śródziemnomorską czerwonego wina, bogatego we flawonoidy. Związki flawonoidowe wykazują szeroki zakres efektów biologicznych. Dane epidemiologiczne wskazują, że odpowiednio duże spożycie flawonoidów pochodzenia roślinnego może zapewnić ochronę przed chorobą wieńcową, udarem i rakiem płuc. Spożywanie owoców bogatych we flawonoidy może zmniejszyć częstość występowania chorób przewlekłych oraz śmiertelność. Obecnie znanych jest ponad 4000 flawonoidów. Są one uznawane za prawie niezbędne składniki diety człowieka ze względu na ich ochronną funkcję wobec witaminy C i E podczas wchłaniania, krążenia i trawienia w płynach ustrojowych.

Antocyjany

Antocyjany to barwniki rozpuszczalne w wodzie. Nadają owocom czerwoną, fioletową lub niebieską barwę. Najwięcej tych związków zawierają niektóre owoce jagodowe. Antocyjany są wrażliwe na wysoką temperaturę, a ich aktywność przeciwutleniająca zwiększa się wraz z obniżaniem pH środowiska. Antocyjany posiadają dużą aktywność biologiczną. Charakteryzują się zdolnością pochłaniania promieniowania ultrafioletowego i usuwania wolnych rodników. Znalazły zastosowanie w leczeniu krótkowzroczności, wrzodów, a także kruchości naczyń krwionośnych. Dzienne spożycie antocyjanów w porównaniu ze spożyciem innych przeciwutleniaczy jest duże i wynosi 50-200 mg na dobę. Badania potwierdziły, że antocyjany mogą opóźniać rozwój choroby wieńcowej i arteriosklerozy. Mają działanie przeciwzapalne, łagodzą stres oksydacyjny i przyczyniają się do utrzymywania normalnych funkcji życiowych. Są stosowane w przypadku krwawień. Ponadto wpływają one na przepuszczalność ścian naczyń włoskowatych.

Flawonole

Flawonole nadają owocom żółtą barwę i są mniej wrażliwe na działanie temperatury, tlenu i enzymów niż antocyjany. W owocach jagodowych występuje kwercetyna, a w niewielkich ilościach kempferol i myrycetyna. Kwercetyna wykazuje duże znaczenie lecznicze. Posiada zdolność tworzenia kompleksów z metalami i skutecznie blokuje rodniki nadtlenkowe. Aktywność biologiczna flawonoli polega na hamowaniu utleniania frakcji LDL cholesterolu, a zwiększaniu zawartości cholesterolu HDL, a także zmniejszaniu ogólnej zawartości cholesterolu w surowicy oraz hamowaniu tworzenia się blaszek miażdżycowych. Do innych funkcji tych związków zalicza się zmniejszanie ryzyka powstawania i rozwoju guzów nowotworowych. Zawartość flawonoli w owocach zależy od wielu czynników m.in. od warunków środowiskowych, stopnia dojrzałości, miejsca uprawy i przechowywania.

Proantocyjanidyny

Proantocyjanidyny to jedna z grup tanin (niehydrolizujących). Są to dimery katechiny i epikatechiny, wykazujące silną aktywność przeciwutleniającą. Badania wykazały, że proantocyjanidyny mają 20 razy większą moc antyoksydacyjną niż witamina E i 50 razy większą niż witamina C. Związki te wspierają zachowanie młodej skóry, a także pomagają chronić organizm przed uszkodzeniami powodowanymi przez słońce. Ponadto są stosowane w celu poprawy widzenia oraz krążenia krwi poprzez wzmocnienie naczyń włosowatych, tętnic i żył.

Kwasy fenolowe

Kwasy fenolowe są to metabolity wtórne szeroko rozpowszechnione w świecie roślin. Ich korzystny wpływ na zdrowie sprawia, że w ostatnich latach wzrasta zainteresowanie tymi związkami jako komponentami diety człowieka. Wśród fenolokwasów można wyróżnić kwasy hydroksycynamonowe i hydroksybenzoesowe. W owocach jagodowych zidentyfikowano następujące kwasy: galusowy, elagowy, protokatechowy, p-hydroksybenzoesowy, wanilinowy, syryngowy, salicylowy, 2,5-dihydroksybenzoesowy, szikimowy i m-hydroksybenzoesowy. Fenolokwasy wykazują właściwości farmakologiczne, np. kwas galusowy ma zdolność blokowania kancerogenów powstających podczas przemian metabolicznych niektórych substancji rakotwórczych, kwas elagowy hamuje inicjację i rozwój nowotworów, kwas syryngowy działa żółciopędnie, a kwas wanilinowy przeciwbakteryjnie. Kwas galusowy wykazuje trzy razy większą aktywność przeciwutleniającą niż kwas askorbinowy czy witamina E. W owocach jagodowych takich jak maliny, truskawki i czarne porzeczki jest 15 razy więcej kwasu elagowego niż w innych owocach. Spożywanie owoców bogatych w ten kwas jest niezwykle ważne nie tylko ze względu na jego działanie antykancerogenne, ale również antybakteryjne wobec Helicobacter pylori, Shigella i Campylobacte

dlazdrowia.info