Radioterapia jest nieodzownym elementem leczenia wielu nowotworów dziecięcych. Choć sam zabieg jest całkowicie bezbolesny, może powodować liczne skutki uboczne. Pamiętaj jednak iż radioterapia, podobnie jak chemioterapia nie powoduje u wszystkich pacjentów takich samych skutków ubocznych. Każde dziecko inaczej reaguje na naświetlania, zależy to również jaka okolica jest poddana leczeniu. Czasami skutki uboczne występują wcześniej, czasami później.
Wiele uciążliwych dolegliwości można złagodzić odpowiednią dietą, gdyż jak zawsze powtarzam, leczenia zaczyna się od talerza :)
Oczywiście jak dieta powinna być skomponowana zależy od obszaru ciała które narażone jest na promieniowanie i w jakim stanie jest mały pacjent.
Wspólna zasada komponowania diety- bogatobiałkowa (z pewnymi wyjątkami), pożywna, lekkostrawna, zawierająca wszystkie niezbędne minerały i witaminy.
Podobnie jak przy chemioterapii, należy pilnować aby dziecko nie traciło wagi, by posiłki były dostosowane do wieku i wagi, niewielkie ale często.
Przy komponowaniu diety stawiamy na produkty pełnowartościowe, z pewnego źródła, bogate w składniki które wymieniłam.
Należy unikać żywności przetworzonej, bogatej w utwardzone tłuszcze, wędzonych potraw, tłustych serów, ostrych przypraw i ...słodyczy.
DIETA PRZY RADIOTERAPII GŁOWY I SZYI
Przy naświetlaniu głowy i szyi pacjent może mieć mniejszy apetyt lub w ogóle go stracić. Dodatkowo zmniejszona produkcja śliny utrudnia przeżuwanie i połykanie pokarmów. Należy włączyć wówczas dietę łatwostrawną- co to właściwie znaczy i jakie produkty są zalecane?
OGÓLNE ZASADY DIETY ŁATWOSTRAWNEJ
- ograniczenie błonnika
- wyeliminowanie produktów wzdymających (fasola, groch, cebula, kapusta)
- wyeliminowanie potraw z wysoką zawartością tłuszczu
- wyeliminowanie ostrych przypraw
- najlepsza forma przygotowywania potraw to gotowanie, gotowanie na parze, duszenie bez wcześniejszego obsmażania, pieczenie w rękawie, pieczenie w folii, pieczenie w naczyniu żaroodpornym
- zalecane jest pieczywo jasne czerstwe np. bułka wrocławska lub kajzerka. Dozwolony jest również pszenny chleb. Należy wybierać drobne kasze- manna, kukurydziana, jęczmienna, ryż biały, drobny makaron. Jeśli wystąpi nietolerancja na gluten, zamień pieczywo pszenne na kukurydziane
- w przypadku radioterapii często występuje nietolerancja laktozy (zwłaszcza przy naświetlaniu brzucha) wówczas należy wykluczyć mleko. Można zostawić produkty fermentowane jak kefir czy jogurt, twarożek, ser biały (zawsze po konsultacji ze specjalistą)
- jajka, najlepiej w formie lekkiej jajecznicy, w koszulce lub na miękko
- mięso chude, wskazane są- kurczak, indyk, królik, wołowina, cielęcina oraz chude ryby jak leszcz, szczupak, pstrąg, dorsz, sandacz. Podobnie z wędlinami- wybieraj te chude z wysoką zawartością mięsa lub podawaj domowej wędliny pieczone mięso
- wybieraj oleje roślinne, słodką śmietankę, masło
- warzywa najlepiej młode, bez skórki, w postaci gotowanej na parze lub duszone w niewielkiej ilości wody. Wskazane to cukinia, buraki, botwinka, marchew, korzeń pietruszki, seler, fasolka szparagowa, brokuł, kalafior, dynia.
Na surowo można podawać w niewielkiej ilości pomidory, natkę pietruszki, koperek
- wskazane owoce to jabłka (najlepiej gotowane), brzoskwinie i morele- bez skórki, dojrzały banan,
- lekkie zupy jak krupnik, jarzynowa. Przy naświetlaniu głowy i szyi, kiedy pacjent może mieć problemy z przełykaniem zaleca się zupy kremy
- produkty bogate w witaminy (szczególnie A,C,E) oraz składniki mineralne (zwłaszcza selen, cynk, żelazo)
Pamiętaj iż są to ogólne zalecenia. Aby dietę odpowiednio dostosować do pacjenta skontaktuj się z dietetykiem. Podczas choroby dieta powinna być przygotowana indywidualnie dla potrzeb pacjenta.
W przypadku naświetlań głowy i szyi warto wzbogacić potrawy dodatkową porcją białka np. przez dodanie słodkiej śmietanki, zmiksowanego mięsa, białka w proszku. Dobrze sprawdzą się musy, kisiele, budynie, galaretki.
Zaleca się stosowanie diety łatwostrawnej mielonej, podanej w formie papki. Potrawy powinny być delikatne w smaku, nie podrażniające śluzówki. Należy ograniczyć potrawy kwaśne czy ostre i słone.
W przypadku pacjentów, którzy nie mogą jeść produktów papkowatych należy wprowadzić dietę płynną. W porozumieniu z lekarzem warto wówczas wprowadzić dietę przemysłową
DIETA PRZY RADIOTERAPII KLATKI PIERSIOWEJ
Jeśli obszar naświetlań jest niewielki zwykle nie występują uporczywe skutki uboczne ze strony układu pokarmowego. Najczęstszym powikłaniem jest zgaga, czyli cofanie treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Należy wówczas wprowadzić dietę łatwostrawną jednak należy wyeliminować czarną herbatę oraz miętę, które nasilają problem. Posiłki powinny być w małych porcjach, lecz częste. Przy wystąpieniu zgagi nie należy jadać posiłków w pozycji leżącej, gdyż to nasila dolegliwość.
Należy również pamiętać o odpowiednim przyjmowaniu płynów.
DIETA PRZY RADIOTERAPII OKOLIC BRZUCHA
Podczas naświetlań tych okolic może dojść do zaburzeń pracy żołądka, nudności, wymiotów i biegunek. Przed zabiegiem nie podawaj dziecku posiłku a na dwie godziny przed naświetlaniem podaj łatwostrawny posiłek. Wprowadź zasady diety łatwostrawnej.
Jeśli pojawi się biegunka należy wprowadzić dietę bezmleczną, czyli czasowo należy wyeliminować: mleko, twaróg, śmietanę, kefir, maślankę, jogurt (naturalny i owocowy). Nie wskazane są również surowe warzywa i owoce oraz produkty wzdymające: groch, fasola, kapusta, grzyby. Podczas biegunki warto podawać produkty bogate w potas, aby pacjent nie stracił zbyt wiele tego pierwiastka.
Produkty bogate w potas i zalecane podczas naświetlań to: banany, morele, ziemniaki. Owoce najlepiej podawać w formie musów, ziemniaki w formie puree lub gotowane, tłuczone bez dodatku tłuszczu.
Jeśli dolegliwości są bardzo uporczywe warto czasowo wprowadzić dietę płynną- zupy, musy, napar z siemienia lnianego, który łagodzi uporczywe dolegliwości.
Przedstawione przez mnie zalecenia mają charakter informacyjny. Każdy pacjent inaczej reaguje na leczenie i jego dieta również musi być indywidualnie dobrana. W razie pytań zapraszam do kontaktu.
Komentarze
Prześlij komentarz